Wydawca treści
Ochrona lasu
Las narażony jest na działanie czynników natury biotycznej i abiotycznej, które stwarzają stałe zagrożenie dla jego prawidłowego wzrostu i zachowania dobrej kondycji zdrowotnej. Dlatego ochrona lasu jest bardzo ważnym zagadnieniem dla zachowania trwałości ekosystemów leśnych i do jej celu należy zapobieganie powstawaniu i zwalczanie szkód powstałych w wyniku działania szkodliwych owadów i grzybów, szkód wyrządzanych przez zwierzynę leśną, czynniki atmosferyczne a także przeciwdziałanie i zwalczanie szkodliwej działalności człowieka.
Zagrożenia i ich zwalczanie
Lasy Nadleśnictwa Łupawa charakteryzują się dużym potencjalnym zagrożeniem zarówno ze strony czynników biotycznych jak i abiotycznych. Do głównych czynników mających wpływ na powstawanie zagrożeń dla lasu należą:
- huby i opieńki( korzeniowiec wieloletni, grzyby z rodzaju opieńka) zagrażające drzewostanom rosnącym na gruntach porolnych a stanowią one 45,6% powierzchni leśnej nadleśnictwa.
- szkodniki korzeni (pędraki chrabąszczy) zagrażające najmłodszym drzewostanom, szczególnie uciążliwe na zalesionych gruntach porolnych.
- szkodniki upraw leśnych (głównie szeliniak sosnowiec).
- szkodniki liściożerne drzew iglastych (brudnica mniszka, poproch cetyniak, siwotek borowiec, strzygonia choinówka, barczatka sosnówka, boreczniki) stanowiące w przypadku masowego występowania bardzo duże zagrożenie dla lasu, szczególnie w lasach Nadleśnictwa Łupawa, gdzie obserwuje się bardzo duży udział monokultur sosnowych.
- szkodniki wtórne (cetyńce, korniki, przypłaszczek granatek, drwalnik), które żerują na drzewach już wcześniej osłabionych przez inne czynniki.
- warunki atmosferyczne powodujące szkody od huraganowych wiatrów (co kilka lat odnotowuje się poważne szkody spowodowane czynnikami abiotycznymi: śniegołomy - 1995r., wiatrołomy - 1999r., wiatrołomy połączone ze śniegołomami - 2002r. wiatrołomy - 2004r., 2006r. i 2008r.), a także szkody związane z zakłóceniami stosunków wodnych. W roku 2003 zaobserwowano nasilenie się procesu zamierania świerka spowodowane powszechnym występowaniem huby korzeni, spotęgowanym wczesnowiosenną suszą mrozową i glebową.
- szkody wyrządzane przez zwierzynę dotyczą szczególnie zgryzania i ogryzania pączków oraz pędów małych drzewek w uprawach leśnych, powodujących osłabienie, deformację pędu głównego, a nawet zamierania sadzonek. Szkody te powodują myszowate, zające a w naszym nadleśnictwie głównie sarny i jelenie. Te ostatnie dodatkowo wyrządzają szkody w młodnikach, gdzie objadają korę – szkody takie nazywamy spałowaniem.
Działania ograniczające działanie czynników szkodliwych polegają głównie na:
- prognostyce pozwalającej przewidywać masowe pojawienie się szkodników.
- profilaktyce związanej z zapobieganiem występowania chorób, owadów szkodliwych czy szkód abiotycznych.
- zwalczaniu chorób i szkodników, których nie można wyeliminować w inny sposób.
Realizacja działań ograniczających czynniki szkodliwe polega na:
- usuwaniu drzew opanowanych przez szkodniki wtórne, mające na celu zapobieganie ich rozmnożeniu i zagrożeniu dla całego drzewostanu.
- usuwaniu z upraw leśnych chorych i martwych drzewek.
- wykładaniu pułapek feromonowych na owady.
- zabezpieczaniu pni preparatem biologicznym przeciw grzybom szkodliwym w drzewostanach na gruntach porolnych.
- ochronie pożytecznej fauny – ochronie gniazd ptaków, wywieszaniu nowych skrzynek lęgowych dla ptaków i nietoperzy, grodzeniu mrowisk. Dodatkowo leśnicy sadzą w uprawach krzewy owocodajne a w czasie zimy dokarmiają ptaki.
- poprawie warunków bytowania zwierzyny w lesie oraz utrzymywaniu jej liczebności na stałym poziomie dostosowanym do pojemności środowiska, który nie zagraża stabilności ekosystemu leśnego.
- zabezpieczaniu upraw i młodników przed szkodami poprzez smarowanie preparatami chemicznymi o działaniu odstraszającym oraz stosowanie osłonek i „rysakowanie" drzewek.
- grodzenie nowych nasadzeń, w głównie dębowych a rzadziej bukowych i sosnowych.
- przebudowie litych drzewostanów sosnowych na drzewostany liściaste lub mieszane dostosowane do siedliska.
-
chemicznym zwalczaniu szkodników pierwotnych sosny. Jest to zabieg stosowany w przypadku masowego wystąpienia owadów szkodliwych, gdy inne metody nie dają oczekiwanego rezultatu a ilość szkodnika zagraża trwałości drzewostanu. Obecnie nie ma konieczności stosowania zabiegów chemicznych ale łupawscy leśnicy pamiętają, gdy w latach 80-tych zwalczano brudnicę mniszkę a w 90-tych poprocha cetyniaka.